Biodiversidad amenazada

Perfil

Miguel Serrano

Miguel Serrano

Botânica

Departamento de Botânica. Faculdade de Farmácia. Universidade de Santiago de Compostela.

  • Tuberaria globulariifolia - Loitosiña de monte  

    O motivo do proxecto é mellorar o coñecemento da área de distribución de Tuberaria globulariifolia en base á metodoloxia científica, é dicir, en base a cadrículas UTM 10x10 Km. Podes descargar o mapa das cadrículas 10x10 do estado español para Google Earth, na parte superior desta páxina á dereita, deste xeito poderás ver onde corresponde cada cadrícula exactamente.

    Na primeira imaxe aparece representado o mapa de cadrículas UTM tal e como se coñece ao inicio do proxecto a finais de Setembro do 2024. O mapa actualizado está en:

    https://biodiversidade.eu/catalogo/mapa/tuberaria-globulariifolia-lam-willk-/

     

    HÁBITAT E XEOLOXIA

    Para buscar con efectividade novas localizacións de T. globulariifolia deberemos buscar hábitats axeitados tendo en conta os requerimentos da especie en canto a substrato xeolóxico.

     

    HÁBITAT:

    Beiras de camiños, taludes, rochedos, e solos esqueléticos de monte, secos e con alta insolación.

     

    XEOLOXÍA: IMPORTANTE solicitar descarga de arquivo

    En Flora Ibérica o substrato xeolóxico de T. globulariifolia aparece descrito como unicamente como solo ácedo.

    Coa abundante información actual de puntos exactos e os seus substratos xeolóxicos os requerimentos da especie son distintos dos antes coñecidos, o substratos xeolóxicos axeitados son: SOLOS ÁCEDOS, BÁSICOS, E ULTRABÁSICOS, AGÁS OS GRANITOS MÁIS ÁCEDOS (=Granitos alcalinos, =Granito de dúas micas).

    O MAPA XEOLÓXICO da Xunta de Galiza para GOOGLE EARTH (.kml) pode ser moi útil para identificar os substratos xeolóxicos con gran exactitude, foi modificado do orixinal para que cada substrato teña unha cor homoxénea e recoñecible en todo o mapa. O seu tamaño é bastante grande (256 MB), polo que PARA DESCARGALO SOLICÍTAO AO EMAIL: martinhofiz@gmail.com (tamén no correo interno de iNaturalist do usuario; martinho-fiz. Deste xeito poderás descargalo mediante un enlace dunha web de descarga de arquivos.

     

    Listado de substratos xeolóxicos con citas numerosas de T. globulariifolia, de máis básico a máis ácedo:

    Serpentinita

    Gabro

    Anfibolita

    Lousa

    Xisto

    Cuarcita

    Granitos calcoalcalinos (tipo Granodiorita), no mapa xeolóxico de cor azul celeste.

     

    Substrato xeolóxico con citas de T. globulariifolia moi escasas:

    Granitos alcalinos (tipo Granito de dúas micas), no mapa xeolóxico de cor azul escura.

     

    ESPECIES SIMILARES

    A especie con aspecto máis semellante a T. globulariifolia é T. lignosa (Syn: Xolantha tuberaria, en Flora Ibérica). A distinción entre estas especies pode facerse todo o ano tendo en conta a lonxitude dos peciolos e a pilosidade das follas. Cando teñen flores a súa apariencia é moi distinta pola diferente cor que adoptan os filamentos estaminais.

    Clave de Flora Ibérica:

     

    Tuberaria globulariifolia:

    1-Flores con FILAMENTOS ESTAMINAIS NEGROS

    2-Lonxitude do peciolo MAIOR OU IGUAL que o limbo foliar

    3-Follas coa CARA E ENVÉS CON PELOS RÍXIDOS E ADSPRESOS, ou glabrescentes,  MÁIS DENSOS NA MARXE DA FOLLA E NOS NERVIOS.

     

    Tuberaria lignosa:

    1-Flores con FILAMENTOS ESTAMINAIS AMARELOS

    2-Lonxitude do peciolo MENOR que o limbo foliar

    3-Follas basais coa CARA GLABRA (glabrescente se son novas), ENVÉS densamente cuberto de pelos estrelados

     

    Fotos de exemplo de T. globulariifolia:

    https://www.inaturalist.org/observations/219597840

     

    Fotos de exemplo de T. lignosa:

    https://www.inaturalist.org/observations/226045676

     

  • Flora urbana de Compostela  

    Este proxecto ten como fin inventariar a biodiversidade vexetal, fundamentalmente de de plantas vasculares, do entorno urbano de Santiago.

    Funciona como ferramenta pedagóxica para o alumnado do Grao en Bioloxía e como mecanismo de participación social nunha plataforma de ciencia cidadá.

  • Inventario Botánico da Illa de Tambo (Concello de Poio)  

    Este proxecto é unha colaboración entre a asociación ecoloxista ADEGA (Asociación pola Defensa Ecolóxica de Galiza) e o Concello de Poio.

    O Inventario Botánico da Illa será utilizado para documentar a proposta de ENIL (Espazo Natural de Interese Local) que se presentará unha vez concluido o proxecto.

    A figura de ENIL é unha interesante opción para a conservación da natureza e biodiversidade local. É unha iniciativa promovida por un Concello que despois é aprobada pola Xunta de Galicia. A sua aplicación concreta en cada lugar é flexible e debe adaptarse ás condicións específicas en cada espazo natural, tendo en conta ás especies e hábitats que a compoñen así como ás actividades humanas dentro da área.

  • Flora urbana - Xeobotánica curso 2022-2023  

    Proxecto sobre a flora urbana de Santiago de Compostela, onde diferentes grupos de alunnas de 4º de Bioloxía da materia de Xeobotánica escollerán algún puntos da cidade e inventariarán a flora espontánea (non se inclúe a flora ornamental).

  • Santolina Evolclim- Santolina semidentata  

    Proyecto para reunir información de distintas bases de datos (bibliografía, pliegos de herbario, bases de datos precedentes, ...) y observaciones individuales, asociado al proyecto Santolina Evolclim, financiado por la Fundación Biodiversidad (MITECO).