Ulex europaeus L.
-
Plantas vasculares
-
Magnoliopsida
-
Fabales
-
Fabaceae
-
Ulex
Descrición e bioloxía
Ulex europaeus é unha planta vascular, un arbusto densamente ramificado que pode alcanzar os 5 metros, aínda que xeralmente non supera os 2,5 metros.
É un arbusto caracterizado polas súas espiñas, son moi ramificados e enredados. As súas pólas son de cor verde escura e teñen espiñas de ata 4 centímetros situadas no extremo das ramillas.
Posúen espiñas fasciculares secundarias e terciarias, así mesmo, tamén presentan follas reducidas a filodios (órgano lamelar que aparentemente semella unha folla, pero cuxa orixe evolutiva, proceso de desenvolvemento e anatomía interna non o son).
Ten polinización entomófila.
Pódese atopar en altitudes que van desde o nivel do mar ata os 1.400 metros. É unha especie invasora en moitas partes do mundo, pioneira e colonizando solos espidos e erosionados.
Pertence á orde Fabales, familia Fabaceae, subfamilia Faboideae.O xénero Ulex é claramente monofilético e semella evolucionar a través de dúas linaxes irmás. Unha está representada actualmente por U. micranthus, unha especie existente e diploide que é endémica do centro de Portugal. A outra linaxe contén os catro taxóns diploides restantes e todos os poliploides, independientemente da súa orixe atlántica ou mediterránea.
Actualmente non se coñece o modo de formación dos taxóns poliploides e non se dispón dunha hipótese filoxenética satisfactoria de relacións. Independentemente do número de especies e subespecies descritas dentro do xénero Ulex ao longo da súa historia taxonómica, a división infraxenérica máis ampliamente aceptada foi a de Rothmaler quen definiu dúas seccións:
- Sección Neowilkommia, con ramas espiñosas fasciculadas, correspondentes a taxóns "Atlánticos" e"Subatlánticos" (como U. minor Roth, U. gallu Planch., U. europaeus L).
- Sección Sampaioa, que comprende o "Mediterráneo" e "Submediterráneo" Toxos con ramas non fasciculadas (U. Argenteus Welw. ex Webb, U. parviflorus Pourr., U. micranthus Lange, U. densus).
Dita división tivo apoio dos datos morfolóxicos e serolóxicos. Asimesmo, Ulex foi delimitado de diversas maneiras no pasado para poder incluir outros xéneros como Stauracanthus e Echinospartum.
É necesaria unha hipótese filoxenética explícita para este xénero, non só para mellorar a súa sistemática, senon tamén para proporcionar o marco histórico para futuros estudios comparativos e para a comprensión da evolución dunha variedade de rasgos adaptativos.
Nº de cromosomas
Ulexé unha pequena serie de euploides que contén entre trece e vinte especies e subespecies perennes arbustivas e espiñosas.Os toxos son predominantemente cruzados e exhiben diferentes niveis de ploidía. Poden ser diploides (2n = 2x = 32 cromosomas), tetraploides (2n = 4x = 64) ou hexaploides (2n = 6x = 96).
Ten un número base de 16 cromosomas e xeralmente é hexaploide, é dicir, 96 cromosomas.
Fenoloxía
Ulex europaeus é un arbusto leguminoso perenne. As súas flores son amareladas de ata 2,5 centímetros de lonxitude. As flores xéranse por separado e pódense desenvolver en todas as estacións do ano, non obstante, hai 2 períodos preferidos, primavera e outono.
Viuse que Ulex europaeus tamén pode florecer só unha vez ao ano, é dicir, a súa floración é moi variable e pouco uniforme entre as distintas poboacións.
O froito é unha leguminosa cunha vaina negra e un número variable de sementes, entre 1 e 8 por leguminosa. As sementes teñen unha morfoloxía ovoide e están lixeiramente aplanadas.
Distribución
Ulex europaeus é orixinaria de Europa Occidental e foi introducida como unha planta exótica invasora no leste dos Estados Unidos, Australia, Nova Zelanda, Irán, Tasmania, Sudáfrica, Hawai, India, Sri-Lanka, Xapón e América do Sur. en Arxentina, Chile, Brasil e Uruguai.
En España é unha especie moi abundante na comunidade autónoma de Galiza e en toda a costa cantábrica, onde pode formar extensos matos. Noutras comunidades ou provincias esta especie foi introducida e pódese atopar de forma máis esporádica.
Hábitat
Polo xeral, tende a establecerse en solos de baixa fertilidade onde pode prosperar máis adecuadamente que outros tipos de plantas, as cales necesitan solos máis fértiles.É unha especie silícicola, propia de solos ácidos ou calcáreos descarbonatados.
Necesita humidade ambiental con preferencia por climas de influencia marítima e chuviosos.
Esta especie adoita aparecer en lugares abertos ou perturbados, especialmente camiños, terreos baldíos (sen cultivar ou labrar), pastos, antigas terras agrícolas, dunas de area, bancos de grava, valados, zonas cortadas e comunidades vexetais que sufriron un incendio.
É unha especie que necesita luz solar, polo que non crece en condicións de sombra.
Poboación
Factores de ameaza
Medidas de conservación
Observacións
Agradecementos
Bibliografía
Atlan, A., Barat, M., Legionnet, A. S., Parize, L., & Tarayre, M. (2010). Genetic variation in flowering phenology and avoidance of seed predation in native populations of Ulex europaeus. Journal of Evolutionary Biology, 23(2), 362-371. https://doi.org/10.1111/j.1420-9101.2009.01908.x
Clements, D. R., Peterson, D. J., & Prasad, R. (2001). The biology of Canadian weeds. 112. Ulex europaeus L. Canadian Journal of Plant Science, 81(2), 325-337. https://doi.org/10.4141/P99-128
Gaynor, D. L., & MacCarter, L. E. (1981). Biology,ecology,and control of gorse (Ulex europaeus l.)∶a bibliography. New Zealand Journal of Agricultural Research, 24(1), 123-137. https://doi.org/10.1080/00288233.1981.10420879
Martínez, K. A. D. (2012). Estudio de la composición de alcaloides de Ulex europaeus L. (Fabaceae) en Chile y su actividad biológica. Universidad de Concepción. Dirección de Postgrado. Facultad de Ciencias Naturales y Oceanográficas.
Tarayre, M., Bowman, G., Schermann-Legionnet, A., Barat, M., & Atlan, A. (2007). Flowering phenology of Ulex europaeus: Ecological consequences of variation within and among populations. Evolutionary Ecology, 21(3), 395-409. https://doi.org/10.1007/s10682-006-9109-9